Đền Mẫu Âu Cơ là một trong những điểm đến tâm linh nổi bật, chứa đựng nhiều giá trị văn hóa lâu đời. Đây là nơi du khách tìm đến để chiêm bái, hòa mình vào không gian linh thiêng và khám phá những câu chuyện lịch sử đầy ý nghĩa. Hãy cùng NVK Travel bắt đầu hành trình du lịch Phú Thọ tuyệt vời trong bài viết dưới đây.
Đền Mẫu Âu Cơ là một công trình tâm linh quan trọng của vùng đất Tổ, nằm tại xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. Ngôi đền được hình thành từ thời Hậu Lê và trải qua nhiều lần trùng tu nhưng vẫn giữ được vẻ trang nghiêm, cổ kính đặc trưng. Đây là một trong những điểm đến thu hút đông đảo du khách nhất của Phú Thọ nhờ sự kết hợp hài hòa giữa giá trị lịch sử, văn hóa và kiến trúc nghệ thuật.
Toàn cảnh đền Mẫu Âu Cơ tại Hạ Hòa, Phú Thọ
Đền Mẫu Âu Cơ gắn liền với truyền thuyết “bọc trăm trứng”, kể về người mẹ Âu Cơ sinh ra một trăm người con, trong đó năm mươi con theo mẹ lên miền núi khai phá đất đai. Người con cả được tôn xưng là Hùng Vương, vị vua đầu tiên mở đầu cho thời đại Văn Lang.
Để tưởng nhớ công lao sinh thành và gây dựng của Quốc Mẫu, nhân dân đã lập đền thờ bà và đặt tên là Đền Mẫu Âu Cơ. Bước vào không gian linh thiêng của đền, du khách sẽ dễ dàng cảm nhận sự uy nghi đến từ hệ thống tượng thờ bằng đồng nặng gần hai tấn, tượng trưng cho Mẫu Âu Cơ cùng các vị Lạc Hầu, Lạc Tướng. Ngoài ra, các hạng mục bên trong đền như nhang án, y môn, cửa võng được sơn son thiếp vàng.
Trong đền hiện đang thờ Quốc Mẫu Âu Cơ
Đền Mẫu Âu Cơ vừa là một công trình gắn liền với truyền thuyết dân gian, cũng là di tích mang giá trị lịch sử - văn hóa sâu sắc, tồn tại suốt hơn nửa thiên niên kỷ. Trải qua nhiều biến động của thời gian, ngôi đền vẫn giữ được vị thế quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân đất Tổ và được Nhà nước nhiều lần ghi nhận.
Theo sử liệu, vào năm 1465 dưới triều vua Lê Thánh Tông, đền được phong sắc và tiến hành xây dựng, mở rộng quy mô, trở thành một công trình trang nghiêm như dáng vẻ hiện nay. Đến thời nhà Nguyễn vào thế kỷ XIX, đền lại tiếp tục được sắc phong, một lần nữa khẳng định vị trí đặc biệt trong tín ngưỡng thờ Quốc Mẫu của dân tộc.
Trước đây ngôi đền cũng đã được sắc phong nhiều lần
Bước sang thời hiện đại, giá trị của đền tiếp tục được củng cố bằng những danh hiệu cấp quốc gia. Ngày 3/8/1991, Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã xếp hạng đền Mẫu Âu Cơ là di tích lịch sử - văn hóa cấp Quốc gia. Đến ngày 23/1/2017, tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, khẳng định giá trị tinh thần to lớn mà ngôi đền mang lại cho cộng đồng.
Đền thờ là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa lâu đời
Đặc biệt, năm 2019, pho tượng Mẫu Âu Cơ tại đền được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Bảo vật Quốc gia. Đây là một minh chứng rõ ràng cho giá trị nghệ thuật và ý nghĩa linh thiêng của công trình. Đền Mẫu Âu Cơ hiện nay còn nằm trong quần thể di tích gồm chùa Linh Phúc và đình Đức Ông, tạo thành một không gian văn hóa - tín ngưỡng hài hòa, thu hút hàng vạn du khách tham quan, chiêm bái.
Du khách thập phương khi đi du lịch Phú Thọ thì nhất định không được bỏ qua ngôi đền hàng trăm năm tuổi này. Bên cạnh các giá trị lịch sử, phần lớn du khách đều rất yêu thích kiến trúc cổ kính, chạm khắc tinh xảo.
Ngôi đền mang vẻ đẹp cổ kính và tinh xảo
Đền Mẫu Âu Cơ tại Phú Thọ sở hữu phong cách kiến trúc cổ truyền đặc trưng, hài hòa giữa sự mộc mạc và tính nghệ thuật tinh tế. Toàn bộ công trình được bố trí theo dạng mặt bằng hình chữ nhật, diện tích hơn 150m², bao bọc bởi hệ thống tường thành vững chắc.
Phần mái được lợp bằng ngói âm dương, lan can chạy dọc quanh đền được hoàn thiện bằng đá xanh Thanh Hóa nổi tiếng. Các mảng lan can còn được chạm khắc họa tiết chim Lạc cùng nhiều hình ảnh sinh hoạt dân gian. Không gian bên trong đền gồm năm gian chính, kết cấu bằng các hàng cột gỗ lim lớn.
Kiến trúc cổ truyền đặc trưng của người Việt xưa
Mái đền lợp theo dạng “vảy rồng” - kiểu kiến trúc quen thuộc của đình đền Việt Nam, vừa đẹp mắt vừa có ý nghĩa linh thiêng. Hầu hết đồ thờ và chi tiết nội thất đều được chạm trổ vô cùng tinh vi, phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng thờ Quốc Mẫu và nghệ thuật điêu khắc truyền thống.
Điểm thu hút du khách nhất khi bước vào chính điện là pho tượng Quốc Mẫu Âu Cơ - bức tượng mang tính biểu trưng của cả quần thể. Hình tượng Mẫu được tái hiện với nét mặt hiền từ, phúc hậu.
Tượng được đặt trên ngai cao gần hai mét, tạo cảm giác trang nghiêm và tôn kính. Ngoài pho tượng chính, đền còn lưu giữ nhiều tượng thờ khác như tượng Đức Ông, tượng các bậc Lạc Hầu, Lạc Tướng cùng hàng loạt cổ vật giá trị.
Trong đền lưu giữ nhiều cổ vật giá trị
Ngoài cảnh quan linh thiêng và kiến trúc cổ kính, đền Mẫu Âu Cơ còn được biết đến qua lễ hội truyền thống diễn ra hằng năm sau dịp Tết Nguyên đán. Lễ hội này, thường được gọi là lễ Tiên Giáng, là sự kiện văn hóa lớn thu hút đông đảo người dân bản địa và du khách thập phương.
Trước ngày chính hội, người dân địa phương đã bắt đầu tổ chức các nghi lễ chuẩn bị như dâng hương, tế lễ và tập dượt nghi thức rước kiệu. Ngày chính hội diễn ra vào sáng sớm mùng 7 tháng Giêng, thời điểm mở đầu cho các nghi lễ quan trọng. Buổi sáng, tại đình làng sẽ diễn ra lễ tế Thành Hoàng với sự tham gia của đội tế gồm toàn nam giới, biểu thị cho tinh thần tôn kính và gìn giữ truyền thống.
Lễ hội được xem là vẻ đẹp trong tín ngưỡng dân gian
Đến giờ Thìn (khoảng 7-9 giờ sáng), đoàn rước kiệu bắt đầu di chuyển từ Đình Đức Ông đến khu vực sân đền. Đoàn rước được dẫn dắt bởi phường Bát âm với tiếng đàn, sáo, nhị, trống, phách,... Đội tế gồm 12 nữ sẽ dâng các lễ vật được chuẩn bị bao gồm 100 chiếc bánh ngọt, 100 phẩm oản, mâm cỗ chay, ngũ quả cùng tiền giấy ngũ sắc,...
Lễ hội kéo dài trong ba ngày, từ mùng 7 đến mùng 9 tháng Giêng. Bên cạnh phần lễ trang trọng, phần hội diễn ra vô cùng náo nhiệt với hàng loạt trò chơi dân gian đặc sắc như đu tiên, chọi gà, cờ người, tổ tôm,... Vào ngày cuối cùng, đoàn rước kiệu sẽ đưa kiệu từ đền trở về đình làng, chính thức khép lại lễ hội Tiên Giáng với không khí hân hoan và tràn đầy ý nghĩa.
Rất nhiều hoạt động khác có trong lễ hội Tiên Giáng
Từ Hà Nội, hành trình đến đền Mẫu Âu Cơ khá thuận tiện và dễ đi, phù hợp cho cả những chuyến hành hương trong ngày. Bạn xuất phát từ trung tâm thành phố, đi theo hướng cầu Nhật Tân rồi nhập vào cao tốc Nội Bài - Lào Cai (CT05). Tiếp tục chạy thẳng theo tuyến cao tốc đến khi gặp lối rẽ xuống quốc lộ 3C.
Từ đây, du khách chỉ cần đi thêm một đoạn ngắn là đã tới khu vực xã Hiền Lương, nơi đền Mẫu Âu Cơ tọa lạc. Đền nằm ngay gần mặt đường lớn, nên sau khi dừng xe bạn chỉ phải đi bộ vài chục mét là có thể bước vào khuôn viên đền.
Lộ trình di chuyển cho du khách khi ghé thăm ngôi đền
Đền Mẫu Âu Cơ là một trong những điểm đến văn hóa tâm linh đặc sắc mà du khách không nên bỏ lỡ khi ghé thăm vùng đất Tổ Hùng Vương. Hãy để hành trình du lịch Phú Thọ của bạn trở nên trọn vẹn hơn bằng cách liên hệ NVK Travel ngay hôm nay. Du khách sẽ được tư vấn tận tình, chu đáo về các dịch vụ tour chất lượng để có chuyến đi tuyệt vời.
Fill out the form and we will contact you










