Ngôn ngữ
Tiền tệ
Nằm giữa vùng đất được mệnh danh là địa linh nhân kiệt, Đền Đô (Bắc Ninh) là một trong những di tích nổi bật, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Với kiến trúc độc đáo và giá trị văn hóa sâu sắc, nơi đây vừa là điểm tham quan, cũng là nơi tìm hiểu về lịch sử, truyền thống lâu đời của vùng Kinh Bắc.
Chỉ cách thủ đô Hà Nội khoảng 20km, Đền Đô tọa lạc tại phường Đình Bảng, thành phố Từ Sơn, là một trong những di tích lịch sử - văn hóa tiêu biểu của Việt Nam. Ngôi đền được dựng từ đầu thế kỷ 11 nhằm tưởng nhớ 8 vị vua triều Lý, những người có công khai sáng đất nước, dựng cơ đồ và giữ vững non sông. Bao gồm:
Lý Thái Tổ (trị vì từ 1009 đến 1028).
Lý Thái Tông (trị vì từ 1028 đến 1054).
Lý Thánh Tông (trị vì từ 1054 đến 1072).
Lý Nhân Tông (trị vì từ 1072 đến 1127).
Lý Thần Tông (trị vì từ 1128 đến 1138).
Lý Anh Tông (trị vì từ 1138 đến 1175).
Lý Cao Tông (trị vì từ 1176 đến 1210).
Lý Huệ Tông (trị vì từ 1121 đến 1225, là vị vua cuối cùng của nhà Lý).
Đền Đô là một di tích lịch sử tồn tại lâu đời
Đền Đô được xây dựng vào năm 1030, ngay sau khi vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Đại La (Hà Nội ngày nay). Theo sử sách ghi lại rằng, khi vua trở về thăm quê hương, nhân dân đã dựng một ngôi nhà lớn để nghênh tiếp. Sau khi vua băng hà, vua Lý Thái Tông đã cho sửa sang nơi này trở thành đền thờ vua cha, đánh dấu một trong những công trình tín ngưỡng lâu đời nhất thời Lý.
Kiến trúc đền phần lớn vẫn còn nguyên vẹn tới bây giờ
Đền Đô vừa là trung tâm tín ngưỡng quan trọng, cũng là điểm đến hấp dẫn cho du khách yêu văn hóa, lịch sử. Có thể nói, đây chính là một dấu ấn của triều đại thịnh vượng, chứa đựng vô vàn sự kiện của dân tộc. Chưa kể, đền cũng là nơi diễn ra các hoạt động thờ phụng, cúng bái, thể hiện nét đẹp trong văn hóa và tín ngưỡng, bản sắc của người Việt Nam.
Nhờ sở hữu giá trị văn hóa và lịch sử vô cùng quý báu, vào năm 1991, Đền Đô đã được Nhà nước công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa theo Quyết định số 154 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Tiếp nối dấu mốc quan trọng này, năm 2014, Đền Đô chính thức được nâng tầm trở thành Khu di tích Quốc gia đặc biệt, khẳng định vị thế nổi bật trong hệ thống di tích lịch sử của đất nước.
Với diện tích rộng hơn 31.000 m2, đền được chia thành hai khu vực chính là nội thành và ngoại thành. Mỗi khu vực đều sở hữu những công trình mang giá trị lịch sử, nghệ thuật đặc sắc. Khu nội thành bao gồm các công trình trọng điểm như Cổ Pháp điện, nhà Tiền tế, nhà Hậu cung, nhà Mộ bia, nhà Tả vu, nhà Hữu vu. Khu ngoại thành nổi bật với hồ Bán Nguyệt, nhà Thủy đình, nhà Văn Chỉ, nhà Võ Chỉ.
Đền được chia thành hai khu vực nội và ngoại thành
Điểm nhấn đầu tiên khi bước vào là cổng Ngũ Long Môn uy nghi với những hình khắc rồng uốn lượn, biểu tượng cho vận mệnh thịnh vượng của triều Lý. Qua cổng là sân đền rộng rãi, nơi đặt lư hương hướng về nhà Phương Đình, điện thờ vua Lý Thái Tổ. Không gian quanh năm nghi ngút khói hương, thể hiện lòng thành kính sâu sắc của nhân dân đối với vị vua khai sáng triều đại.
Ngũ Long Môn với kiến trúc chạm khắc rồng vô cùng điêu nghệ
Đây là trung tâm linh thiêng của Đền Đô, nơi thờ 8 vị vua triều Lý. Bên trong chính điện lưu giữ bản sao Chiếu dời đô nổi tiếng của vua Lý Thái Tổ và bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Lý Thường Kiệt. Hậu cung đặt bàn thờ chính của các vị vua, thể hiện sự uy nghiêm và trang trọng.
Chính điện là nơi linh thiêng, trung tâm của toàn bộ khu đền
Nằm ở phía đông khuôn viên, Nhà bia Cổ Pháp là chứng tích lịch sử quý giá, ghi lại quá trình xây dựng và trùng tu Đền Đô qua nhiều thế kỷ. Tấm bia cao gần 2 mét, rộng hơn 1 mét, được trang trí tinh xảo với hình lưỡng long chầu nguyệt trên trán bia.
Nhà bia Cổ Pháp ghi công thời triều Lý
Gồm các công trình nhà Tiền tế, nhà để kiệu thờ, nhà để ngựa thờ, Nhà Chuyền Bồng thu hút ánh nhìn bởi kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong, mang đến cảm giác vừa uy nghiêm vừa thanh thoát. Đây là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng trong dịp lễ hội, thể hiện lòng tôn kính sâu sắc của nhân dân với các vua triều Lý.
Nhà Chuyền Bồng thờ phụng hai vị vua Lý Thái Tổ và Lý Thái Tông
Nằm bên hồ Bán Nguyệt, Thủy Đình là ngôi nhà gỗ lim 5 gian với kiến trúc chồng diêm 8 mái, 8 đao cong, được chạm khắc tinh xảo, mang vẻ đẹp thanh thoát và nhẹ nhàng. Trước đây, Thủy Đình là nơi các quan triều đình thưởng thức múa rối nước, tạo nên một không gian văn hóa sinh động. Đồng thời góp phần làm giàu đời sống nghệ thuật dân gian trong khuôn viên đền.
Khu vực Thủy Đình hòa mình giữa thiên nhiên
Đặt tại tiền đường bên phải, bức cuốn thư Chiếu Dời Đô bằng gốm Bát Tràng là một điểm nhấn ấn tượng của đền. Với chiều dài hơn 8m, cao 3.5m, đây là bức cuốn thư lớn nhất Việt Nam, được đắp nổi bằng chữ Hán ghi lại toàn văn Chiếu dời đô của vua Lý Thái Tổ.
Bức cuốn thư được xây dựng bằng gốm sứ Bát Tràng
Nếu muốn trải nghiệm trọn vẹn văn hóa của Đền Đô, khoảng thời gian diễn ra Lễ hội được từ 14 đến 16 tháng 3 âm lịch hàng năm chính là lựa chọn lý tưởng. Đây là dịp mà đền rực rỡ sắc màu, nhộn nhịp với các nghi lễ truyền thống đặc sắc từ rước kiệu, tế lễ đến dâng hương. Tất cả đều thể hiện lòng thành kính sâu sắc của người dân đối với các vị vua nhà Lý.
Lễ hội Đền Đô là một điểm hẹn văn hóa hấp dẫn, thu hút hàng nghìn du khách thập phương. Du khách đến đây sẽ có cơ hội hòa mình vào không khí linh thiêng, thưởng thức những màn biểu diễn nghệ thuật dân gian đặc sắc, khám phá đời sống văn hóa Kinh Bắc và thưởng thức các món ăn truyền thống đậm đà bản sắc địa phương.
Tháng 3 âm lịch là thời điểm lý tưởng nhất đến tham quan đền
Lễ rước kiệu Đền Đô diễn ra vào lúc 7 giờ sáng, ngày 15 tháng 3 âm lịch hàng năm, là điểm nhấn quan trọng trong chuỗi sự kiện lễ hội. Đoàn rước xuất phát từ chùa Ứng Tâm thuộc phường Đình Bảng, sau đó di chuyển về đền.
Đoàn rước bao gồm 1 Long đỉnh, 1 kiệu mẫu và 9 kiệu vua, dẫn đầu là múa lân, múa rồng. Sau đó tiếp nối bởi các đoàn cờ lớn với chữ “Đại Việt” và tám lá cờ đại mang chữ “Lý”, cùng đội nghi trượng uy nghiêm.
Mỗi bước đi, mỗi nghi thức đều toát lên hồn cốt văn hóa Việt, gợi nhắc truyền thống tôn kính các bậc minh quân nhà Lý và lòng biết ơn sâu sắc của nhân dân. Sự kiện này thu hút hàng nghìn người dân cũng như du khách, tạo nên khung cảnh vừa linh thiêng vừa nhộn nhịp, khó quên.
Phần lễ rước kiệu mang đậm nét văn hóa truyền thống
Song song với phần lễ trang nghiêm, hội Đền Đô mang đến một không gian giải trí và văn hóa đa dạng. Du khách sẽ được thưởng thức những giai điệu ngọt ngào của làn điệu Quan họ Bắc Ninh ngay tại Thủy Đình. Từ đó cảm nhận hồn quê Bắc Ninh qua âm nhạc dân gian truyền thống.
Hội còn bao gồm các trò chơi dân gian như đấu vật, cờ người, đấu cờ tướng, các hoạt động trải nghiệm văn hóa ẩm thực như nấu cơm niêu đất, gói bánh phu thê,... Bên cạnh đó, triển lãm sinh vật cảnh và các gian hàng đặc sản địa phương tạo nên một bức tranh hội hè sinh động, vừa vui nhộn vừa giàu giá trị văn hóa.
Khai mạc Hội Đền Đô với nhiều hoạt động
Tuy nhiên, Đền Đô vẫn luôn hấp dẫn khách thập phương ở bất cứ thời điểm nào trong năm. Đền vẫn mở rộng cửa chào đón du khách, mang đến một không gian thanh tịnh, uy nghiêm với cảnh quan thiên nhiên hữu tình. Đây là nơi lý tưởng để bạn vừa tìm hiểu lịch sử, vừa tận hưởng sự tĩnh lặng, chiêm nghiệm những giá trị văn hóa lâu đời của vùng đất Kinh Bắc.
Cung đường di chuyển dành cho khách du lịch đến với Đền Đô từ trung tâm thành phố Hà Nội với khoảng cách từ 20-30km. Lộ trình cụ thể:
Hướng qua cầu Chương Dương hoặc cầu Vĩnh Tuy: Sau khi vượt cầu, tiếp tục theo Quốc lộ 1A về phía Bắc Ninh. Khi tới khu vực Từ Sơn, mọi người hãy tìm các biển chỉ dẫn vào phường Đình Bảng.
Hướng Nguyễn Văn Cừ - Hà Huy Tập - Trần Phú: Theo tuyến đường này, bạn sẽ được dẫn tới khu di tích Đền Đô thông qua các biển chỉ dẫn rõ ràng bên đường.
Nếu di chuyển từ trung tâm thành phố Bắc Ninh, khoảng cách chỉ khoảng 13-15km. Khách hàng đi theo hướng quốc lộ 1A hướng về Hà Nội, tới khu vực Từ Sơn thì sẽ hướng vào phường Đình Bảng. Đường đi thuận tiện cho cả ô tô và xe máy, ngoài ra khách du lịch còn có thể chọn các tuyến xe bus rồi di chuyển qua taxi hoặc xe ôm khi gần đến nơi.
Gợi ý đường di chuyển tới Đền Đô
Đền Đô là minh chứng sống động về lịch sử và văn hóa Bắc Ninh, cũng là nơi lưu giữ tinh hoa của nghệ thuật kiến trúc và tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Hãy để NVK Travel đồng hành cùng bạn khám phá những bí ẩn, vẻ đẹp và văn hóa đặc sắc thông qua hành trình du lịch Bắc Ninh. Đặt tour ngay hôm nay để mỗi chuyến đi trở thành hành trình đáng nhớ, trọn vẹn và đầy trải nghiệm thú vị!
Fill out the form and we will contact you
